Jak rozpoznać i leczyć wady postawy?

Wady postawy są plagą wśród dzieci i młodzieży, a także u dorosłych, u których nie przeprowadzono odpowiednio wcześnie diagnozy i leczenia. Praca siedząca, nieodpowiedni dobór krzesła, nieumiejętnie wykonywane ćwiczenia fizyczne oraz wady wrodzone są najczęstszą przyczyną skrzywień kręgosłupa i nieprawidłowej postawy. Przyjrzyjmy się bliżej temu powszechnemu problemowi i metodom leczenia.

Skolioza

Nieprawidłowe skrzywienie boczne kręgosłupa, czyli skoliozę, można zauważyć, patrząc na plecy danej osoby. Jeśli jej ciało jest przechylone na jedną stronę, jeden bark znajduje się wyżej niż drugi, zauważalna jest jedna łopatka, pośladki znajdują się na innej wysokości, a przy schylaniu można zauważyć garb, oznacza to, że ma skoliozę.

Tę jedną z najpopularniejszych wad postawy można skorygować, lecz pozostawiona bez odpowiedniego leczenia ortopedycznego może spowodować dyskopatie, zapalenie stawów, rwę kulszową, a nawet wpłynąć na pracę serca i płuc.

Osoby ze stwierdzoną skoliozą noszą specjalnie dopasowany gorset, którego zadaniem jest skorygować wadę. Lekarz dobierze również specjalnie skomponowany zestaw ćwiczeń fizycznych. Ogromne znaczenie ma wczesne wykrycie skoliozy, ponieważ w dalszym stadium wadę można skorygować tylko operacyjnie.

Kifoza

Łukowate wygięcie kręgosłupa w stronę grzbietową, zwane też okrągłymi plecami, to kifoza. Nieleczona wada będzie się pogłębiała, może doprowadzić do powstania garbu lub poważnych problemów z oddychaniem. Długotrwałe przebywanie w pochylonej pozycji, nieprawidłowa postawa ciała, urazy kręgosłupa, czy skolioza mogą przyczynić się do powstania kifozy.

U dzieci może być wywołana przez chorobę Scheuermanna, a u starszych ludzi zachowujących niewłaściwą postawę pojawiać się z wiekiem. Osoba z kifozą ma nadmiernie wysuniętą głowę i barki, a jej klatka piersiowa jest zapadnięta.

Kifozę w lekkim stadium koryguje się za pomocą odpowiednio dobranych ćwiczeń fizycznych. W trudniejszych przypadkach nieuniknione są zajęcia fizjoterapeutyczne lub fizykoterapeutyczne oraz noszenie szelek ortopedycznych, które stabilizują tułów.

Przodopochylenie miednicy

W przeciwieństwie do kifozy, przodopochylenie miednicy, czyli hiperlordoza jest łukowatym wygięciem kręgosłupa w stronę brzuszną. U każdego zdrowego człowieka występuje lordoza, problem rozpoczyna się wtedy, gdy mamy do czynienia ze zbyt dużym łukiem.

Może się on pojawić przez obecność nadmiernej tkanki tłuszczowej na brzuchu, zaawansowaną ciążę, czy nieodpowiednie wykonywane ćwiczenia fizyczne. Przodopochylenie miednicy powodowane jest także siedzącym trybem życia i słabymi mięśniami tułowia.

Wada charakteryzuje się tym, że miednica pochylona jest ku przodowi, brzuch jest wypchnięty, wcięcie w talii przesunięte, niekiedy widoczne są również skręcone mięśnie brzucha.

Hiperlordozę leczymy przy użyciu gorsetów ortopedycznych, w niektórych przypadkach niezbędna jest ingerencja chirurgiczna. Co ciekawe, w ostatnich latach ta wada postawy stała się modna, a nawet pożądana.

Wysportowane kobiety z płaskim, lekko pochylonym ku przodowi brzuchem i bardzo wysuniętą pupą stają się obiektem zazdrości pań i westchnień panów. Coraz częściej można zaobserwować zdjęcia kobiet z przodopochyleniem na portalach promujących ćwiczenia ujędrniające pośladki. 

Nie garb się!

Odkąd nauczyliśmy się chodzić, wszyscy powtarzają nam te trzy słowa. Nie powinniśmy ich bagatelizować, gdyż garbienie się może doprowadzić do wyżej wymienionych wad kręgosłupa, jest także bardzo nieestetyczne.

W polskich szkołach uczniowie chodzą na badania kontrolne raz w roku, które najczęściej przeprowadza szkolna higienistka i słyszą często, że mają nieodpowiednią postawę. Po skończonym badaniu dostają ksero ćwiczeń z kilkudziesięcioletniego podręcznika pełne ciemnych, nieczytelnych fotografii, które wyląduje po chwili w śmietniku.

Niestety, wciąż zbyt małą wagę przykłada się do akcji informacyjnych dotyczących schorzeń kręgosłupa, które mogłyby zapobiec pogłębianiu się wad postaw u dzieci i młodzieży. W przypadku zdiagnozowania którejś z wymienionych wad, niezbędna jest konsultacja z ortopedą w celu ułożenia planu korekty oraz fizjoterapeutą, który wybierze odpowiednie ćwiczenia.